angle-left Hezkuntzak egoera ahulean dauden ikasleen banaketa orekatuena arautuko duen Foru Dekretuaren proiektua aurkeztu du

Onarpen prozesuaren kudeaketan kalitate hobea bermatzea du helburu, aukera berdintasunean eta gizarte kohesioan eragina duten printzipio arautzaileen bidez

2020/07/23

Carlos Gimeno kontseilaria, foru dekretu proiektuaren aurkezpenean.

Nafarroako Gobernuko Hezkuntzako kontseilari Carlos Gimenok gaur aurkeztu du Nafarroako Foru Komunitateko ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxe pribatuetan ikasleak onartzeko modua arautzen duen Foru Dekretuaren proiektua, egoera ahulean dauden ikasleen banaketa orekatuagoarekin. Proiektuaren helburua da ikasle guztiek berdintasun- eta kalitate-baldintzetan irakaskuntzan sartzeko aukera bermatzea, baita familiek ikastetxea aukeratzeko askatasuna izatea ere, bi eskubideak eta hezkuntza-laguntzaren berariazko premia duten ikasleen eskolatze egoki eta orekatua uztartuz.

Gaur ezagutarazi den Foru Dekretuaren proiektua “funtsezko araugintza-tresna” bat da, legegintzaldi honetan Gobernua babesten duten alderdiek sinatutako Programa Akordioan jasotako hezkuntza-politikaren konpromiso nagusietako bat betetzen dela ziurtatzeko.

Foru Dekretuaren ildo orokorrak aurkeztean, sailburuak adierazi du ezen, apirilaren 2ko 31/2007 Foru Dekretuak eta maiatzaren 9ko 40/2011 Foru Dekretuak Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoan ezarritako eskubide arautzaileak betetzeko berme eraginkor gisa, “beharrezkoa dela Nafarroako ikastetxe itunduek esparru horretan eraginkortasun eta eraginkortasun handiagoa lortzeko bidean aurrera egiteko mekanismoak ezartzea”.

Gimenok adierazi duenez, foru dekretu honek onarpen-prozesuaren kudeaketan kalitate hobea lortzen lagunduko duten mekanismoak ezartzen ditu, bereizkeriarik eza, arauen aplikazioko berdintasuna, hezkuntza-kalitatea, aukera-berdintasuna eta gizarte-kohesioa eragiten dituzten printzipio arautzaileen bidez.

Era berean, Hezkuntzak aurrera egin nahi du funts publikoekin sostengatutako ikastetxeetan berariazko hezkuntza-laguntza behar duten ikasleen banaketa orekatuan, maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoak ezartzen duenaren arabera. Horretarako, zenbait neurri hartu behar dira, hala nola ikastetxe guztietan ikasle horientzako plazak nahitaez gordetzea, eta hezkuntza-plangintzako jardueretan edo desabantaila ekonomiko, sozial edo kulturala duten ikasleak eskolatzean eskola-bananketa saihestea.

Hezkuntza inklusiboaren mapa

Foru Dekretuaren proiektuak, gainera, Programa-Akordioari jarraiki, Hezkuntza Inklusiboaren Mapa bat egitea jasotzen du. Alderdi hori Foru Gobernuko Hezkuntza Departamentuko Hezkuntza Zuzendaritza Nagusiak egin du bere lehen instantzian, eta hauxe adierazten du: “Nafarroan hezkuntza-sistema dual bat sortzen ari da, eta bertan, batez ere, gizarte-ekonomiako edo kulturazko ikasle-profil jakin bat eskolatu duten ikastetxeak daude”. Gaineratu duenez, “ikastetxe batzuek batez bestekotik gorako gizarte- eta hezkuntza-kapitala duten gizarte-sektoreetako ikasleak metatzen dituzte; beste batzuek, berriz, gizarte-sektore ahuletako ikasleak biltzen dituzte, eta hori hezkuntza-laguntzaren berariazko premia bihurtzen da”.

Hezkuntza Inklusiboaren Mapak hezkuntza-laguntzaren berariazko beharrak dituzten ikasleen zentsuan jasota dauden irizpideak eta arrazoiak aztertzen ditu, eta hezkuntzapremia bereziak dituzten ikasleak eskolatzeari dagokionez ikastetxeek duten egoerari buruzko informazioa ematen du. Halaber, gaur aurkeztutako foru dekretuaren ildotik eta helburutik erabakiak hartzeko funtsezko eta intereseko informazioa ematen du.

Foru dekretu proiektuaren arauak

Nafarroako ikasleen onarpena arautuko duen foru dekretuaren proiektuak Nafarroako Foru Komunitateko ikastetxeek bete beharreko arau eta bermeak ezartzen ditu II. eta III. kapituluetan.

II. kapituluak ikasleak onartzeko prozesuan jarraitu beharreko arauak ezartzen ditu, bi ataletan banatuta. Lehenengo atalean prozesuaren alderdi orokorrak arautzen dira, eta onarpen-eskaerak aurkezteko prozedura zehazten da. Prozedura hori Hezkuntza Departamentuak horretarako prestatzen duen web gunetik egin behar da telematikoki, eta, hala, administrazio elektronikoak ezarritako eskakizun berrietara egokitu behar da. Prozesu horretan, ikastetxeek laguntza emanen diete eskaera tramitatzeko eskatzen duten familiei.

Bigarren atalean, berriz, ikasleak eskolatzeko irizpideak arautzen dira, eta baremazioari buruzko alderdiak eta berdinketarik gertatuz gero nola jokatu azaltzen da. Alde horretatik, foru dekretu hau idaztean, berritasun garrantzitsu bat sartu da. Eskatzaile bakoitzak, eskaeran duen ordena edozein dela ere, eskatutako ikastetxe bakoitzeko baremazioaren ondoriozko puntuazioarekin batera aurkeztuko da. Hala, ikastetxe bakoitzean ikasleak puntuazioaren araberako beheranzko hurrenkeran onartuko dira, eta eskatzaile bakoitzari onartutakoen artean lehentasun handieneko plaza esleituko zaio.

Onartzeko lehentasunezko irizpideei dagokienez, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 84. artikuluan aurreikusitakoarekin bat datoz. Lehentasunezko irizpide guztien artean, arreta berezia jarri da ikastetxean matrikulatuta dauden anai-arreben edo anai-arreben kopuruari dagokionez, bai eta etxetik edo gurasoen edo legezko tutoreen lantokitik hurbil egoteari dagokionez ere, uztailaren 3ko 80/2019 Foru Dekretuan zehaztutako esparruei erreparatuta.

Bestalde, Hezkuntza Departamentuak ikastetxe publikoen eta itunpeko ikastetxe pribatuen eragin-eremuak mugatuko ditu, eta, horren barruan, eragin-eremu berak ezarriko ditu udalerri edo lurralde-eremu bereko ikastetxe publiko eta pribatu itunduentzat. Eragin eremu horiek Hezkuntza Departamentuak zehaztuko ditu erregelamendu bidez.

Onarpen-bermeak

III. kapitulua onarpen bermeen organoei buruzkoa da, eta Nafarroako Eskolatze Batzorde Nagusia eta tokiko eskolatze batzordeak zehazten ditu.

Foru dekretu honen printzipio arautzaileetako baten ildotik, tokiko eskolatze batzorde horiek zainduko dute, bereziki, hezkuntza-laguntzaren berariazko premia duten ikasleak modu orekatuan egon daitezen beren lurralde-eremuko funts publikoekin sostengatzen diren ikastetxeetan.

Tokiko Eskolatze Batzorde horien kudeaketaren eraginkortasuna eta eragimena hobetze aldera, eskualdeko hezkuntzako ikuskatzaile batek zuzenduko baititu, kideen kopurua arintzeari ekin zaio, betiere Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 86. artikuluan ezarritako ordezkagarritasun-printzipioa errespetatuz.

Iruñeko eta Iruñerriko eremuari dagokionez, berandu sartzeko eskaera asko egin direnez eta ahalik eta arinen erantzun behar denez, eskolatzearen arloan eskumena duen Hezkuntza Departamentuko unitateak hartuko ditu bere gain tokiko eskolatze-batzordeei emandako eginkizunak.

Ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxe pribatuetan sartzeko eskaera guztiei erantzuteko behar adina toki ez dagoenean, ikasleak onartzeko prozesuan foru dekretuaren bigarren atalean ezarritako lehentasunezko irizpideak erabiliko dira. Irizpide horietako bat ere ez da baztertzailea izanen:

a) Ikastetxean matrikulatutako anai-arrebak izatea.

b) Gurasoen edo legezko tutoreen etxetik edo lantokitik hurbil egotea.

c) Ikaslea edo haren gurasoetako bat edo anai-arrebaren bat ezgai izatea.

d) Familia-unitatearen per capita errenta.

e) Ikastetxean lan egiten duten gurasoak edo legezko tutoreak.

f) Familia ugariaren legezko izaera.

g) Ikaslearen familia-harreraren egoera.

Azkenik, IV. kapituluak hezkuntza-laguntzaren berariazko premia duten ikasleak eskolatzen ditu, eta zenbait neurri ezartzen ditu ikasle horien eskolatze egoki eta orekatua lortzeko, egoera sozioekonomiko eta kultural ahulean dauden ikasleena barne, hala nola, ikastetxe publiko eta itunpeko ikastetxe pribatuetako plazen zati bat aurreinskripzioa eta matrikula egiteko epea amaitu arte erreserbatzea eta eskolatze-gelako ikasle kopurua %10 gehitzeko baimena ematea.

Era berean, Hezkuntza Departamentuak, hala badagokio, oro har aurreikusitako ikasle-ratioak baino txikiagoak aurreikusi ahal izango ditu, eta hezkuntza-sistemaren kalitatea eta ekitatea hobetzeko beste neurri batzuk hartu. Arestian aipatutako neurri guztiak inplementatzeko, Hezkuntza Departamentuak indize bat prestatuko du aldian-aldian, hezkuntza-laguntzaren berariazko premia duten ikasleen eskolatzeari buruz ikastetxeek duten egoerari buruz informatzeko.

Foru dekretu proiektua Nafarroako Gobernuaren Gobernu Irekiaren atarira bidali da, argitara dadin, behar den informazio eta entzunaldi publikorako tramitea egin dezan. Epe hori bukatuta, proiektua tramitatzen jarraituko da eta aginduzko txostenak eskatuko dira.