angle-left Carlos Castiella irakasleak oroitzapenezko horma-irudia egingo du Plaza de la Cruz BHIn, 175. urteurrenean.

2020/10/19

Plaza de la Cruz BHIk 175. urteurrena ospatuko du 2020ko azaroaren 17an. Nahiz eta COVI-19 kodean sortutako egoerak ekitaldi gehienak atzeratu behar izan diren, nahi dute, ahal den neurrian, eta osasun-jarraibideei jarraituz, ikasturte honetan egitea. Ospakizunaren antolaketaren barruan, institutuko gune batzuk apaindu nahi dira. Horregatik, eta Plaza de la Cruz BHIrekiko maitasunaren eta marrazketarekiko zaletasunaren berri izanik, Carlos Castiella jaunari, filosofia-departamentuko jarduneko irakaslea, Bergamín kaleko atarian izkina egiten duten hormetako batean oroitzapenezko horma-irudia egiteko proposatu zitzaion.Erronka onartu eta zirriborroak egiten hasi zen.


Bitartean, pandemia eta konfinamendua iritsi ziren, baina Karlosek bere espiritu sortzailea askatzeko aprobetxatu zuen unea izan zen. Filosofo ona zenez, zalantzak zituen eta bere horman zer irudikatu zalantzan jartzen zen.
Bere burua ez zen gelditzen, eta berak esaten digun moduan: “milioika bideren artean aukera zezakeela eta bide bakoitzean milaka modutan huts egin zitekeela uste zuen”.


Bere zirriborroetan hainbat aukera aztertu zituen, baina guztietan saiatu zen hasierako eskema bat zuen egitura bat sortzen, horma-irudiko espazio osoa har zezakeena. Garrantzitsua iruditzen zitzaion pintura-lan batek nolabaiteko ornotzea izatea. Hasierako zirriborro gehienetan, egitura arkitektoniko bat aukeratu zuen: pisuen eta kaleen egitura, erretaulen modura, nahiz eta egokitzapen handiak izan. Nagusia, formatu orokorra etzana izatea eta bi plano biltzea angelu zuzena osatuz, gure erretaula gehienek antolatu behar duten espazioarekin zerikusirik ez duena. Azkenik, edertasunaren nozioan edukia adierazteko formarik lausoena eta generikoena aukeratu zuen: “Batasuna aniztasunean”.


Azken zirriborroan norabidea aldatu zuen, eta alde batera utzi zituen arkitektura erromanistak, hasieran beste zirriborro batzuetan islatu zuen elementu bateratzaile gisa. Haren ordez, munduko mapa bat irudikatu zuen, itsaso zatikatuak, kolore biziko adreilu gisa adieraziak, eta kolore biziko zerrenda bat, muturretik muturrerako horma-irudia zeharkatzen duena, elementu bateratzaile nagusiak lotuz.
Horma-irudia ekainaren erdialdetik uztailaren 17ra egin zen, asteburuetan eta “ez sanferminetan” barne.


Horma-irudian agertzen diren elementu batzuek esanahi handia dute artistarentzat:

Belaontziak, Indiako Ozeanoko urak zeharkatzen dituen goletak, bizitza irudikatzen du, abenturaz betea, ziurgabetasun- eta ilusio-faktoreak. Haizeak dira lemazainak kontrolatu beharreko grinak: tinpanelak joan nahi duen lekura indarrez joateko erabili behar dira. Ontzia mundu itxia da, arau zorrotzen mende dagoena, eta, ikusten denez, mundu irekia. Ontzia seguruago dago portuan itsasoa zeharkatzen baino. Baina ontziak ez ziren portuan seguru egoteko egin: itsasoa zeharkatzeko egin ziren.
• Institutuaren fatxada ontziola bat da, eta ontziari belak eta maniobra-elementuak ematen zaizkio, gure ikasleen bizitza adierazten dutenak.
•Zuhaitza esanahi nahiko trinkoa duen beste elementu ikonografiko bat da. Autoreak hauxe dio: “Horma-irudia ikusi dutenek zientziaren zuhaitza edo bizitzaren zuhaitza ote den galdetzen didate. Dagoen bezala, DNAren espiral bikoitzak inguratuta, azken hori izan liteke. Zuhaitzak, berez, oso esanahi berezia du niretzat. Adibide moral baten irudia da. Zuhaitza haziko den lekua aukeratzen ez duen izaki bat da, eta hazten den lekua leku hobea bihurtzen du. Gizakiok mundua leku hobea bihurtzen saiatu beharko genuke, eta, zuhaitzak duen bezala, hori egiteko gaitasuna dugu.”
•Taula periodikoa eta organoa: zientziak eta musikak duten garrantzia erakutsi nahi du, dena jolasean jartzen baitute bizitza sortuz.

Autoreak honela amaitzen du: “Nolanahi ere, elementuek leku ideologiko aldakorra hartzen dute: nik haietaz egiten ditudan interpretazioak ez dira ez itxiak ez behin betikoak; beste interpretazio batzuk iradokitzen badituzte, litekeena da nireak okerragoak eta interesgarriagoak izatea. Horrelako lan piktorikoa irakur daiteke, baina halako eran, non irakurle bakoitzak bere liburua sortzen baitu, eta ziur nago irakurle hobeak egongo direla. .